هنوز خیلی از افراد دو اصطلاح بازاریابی اینترنتی و دیجیتال مارکتینگ را به یک مفهوم میشناسند.
دیجیتال مارکتینگ امروزه یکی از اصطلاحات بسیار پر طرفدار و پر سر و صداست که جذابیت بسیار زیادی برای مخاطبان و طرفداران کسب و کار های اینترنتی و علاقهمندان به مطالب مدیریتی دارد.
اما ما در این محتوا بیشتر با اصطلاح بازاریابی اینترنتی یا online marketing سر و کار داریم.
شاید نتوان مرز دقیقی بین بازاریابی دیجیتال (دیجیتال مارکتینگ) و بازاریابی آنلاین کشید اما به هر حال ترجیح دادهایم که این دو اصطلاح را از یکدیگر تمییز داده و با دو مفهوم جداگانه از آنها یاد کنیم.
تعریف بازاریابی اینترنتی (آنلاین)
همانطور که گفتیم خیلی از متخصصان و فعالان این حوزه هنوز دو اصطلاح بازاریابی دیجیتال و بازاریابی اینترنتی را اغلب به جای یکدیگر استفاده میکنند.
از این رو به راحتی نمیتوان تعریفی از بازاریابی آنلاین را ارائه کرد که همه را راضی نگه داشته و تمام متخصصهای این حوزه بر روی آن اتفاق نظر داشته باشند.
اگر بخواهیم تعریفی از دیجیتال مارکتینگ را ارائه کنیم، میتوانیم به تعریفی که در دانشکدههای مدیریت ارائه میشود بسنده کنیم.
هر فعالیتی از بازاریابی که در فضای دیجیتال انجام میشود را میتوان دیجیتال مارکتینگ نامید.
اما توجه داشته باشید که همیشه واژه دیجیتال در مقابل واژه آنالوگ قرار گرفته و با توجه به این تعریف ، دیجیتال مارکتینگ بسیاری از فعالیتهای بازاریابی را که در اینترنت انجام نمیشوند را نیز شامل میشود.
فعالیتهایی همچون استفاده از رسانههای تلویزیونی ، پادکستها و … که از نظر ما در دسته بازاریابی آنلاین قرار نمیگیرند.
بنابراین تعریفی برای بازاریابی اینترنتی که در نامیرا میپسندیم ارائه کنیم عبارت است :
فعالیتهایی از بازاریابی برای محصول و خدمات که در بستر اینترنت انجام شده و از ابزارها (SEO, ppc, …) و رسانههای اینترنتی (online media) در آن استفاده شود.
همچنین گوگل در آموزش بازاریابی اینترنتی خود تعریفی را مشابه به تعریف بالا عنوان کرده است .
بنابراین تعریف میتوان برداشتی مشابه به تصویر زیر از دو اصطلاح بازاریابی اینترنتی و بازاریابی دیجیتال داشت.
بازاریابی اینترنتی شامل چه کانالها و ابزارهایی میشود؟
حال که بین بازاریابی اینترنتی و دیجیتال مارکتینگ تفاوت قائلیم ، بهتر است بدانیم که انواع کانالهای بازاریابی اینترنتی چیست و شامل چه راهکارهایی میشود.
البته از این بخش محتوا میتوان به عنوان شناسایی ابزارهای بازاریابی اینترنتی نیز یاد کرد.
به هر حال رایجترین مدلهای بازاریابی اینترنتی را به طور خلاصه بررسی میکنیم.
بهینه سازی برای موتورهای جستجو (SEO)
از مهمترین، معروفترین و جذابترین کانالهای بازاریابی اینترنتی که موفقیت در آن رویای هر صاحب کسبوکاری است.
سئو به معنی بهینه سازی وبسایت از نظر فنی ، محتوا و فاکتورهای دیگری برای موتورهای جستجو است که با هدف کسب رتبه در نتایج جستجوی کاربران انجام میشود.
بهرهمندی از کانال بازاریابی اینترنتی سئو نیازمند تلاش، دانش و صبر میباشد تا بتوانید برای کلمات و عباراتی که کاربران روزانه جستجو میکنند بهترین جایگاه را در صفحه نتایج گوگل کسب کنید.
بسیاری این روش بازاریابی را یک روش بازاریابی اینترنتی رایگان میدانند، اما نباید فراموش کرد که فرایند تولید محتوا ، بهینهسازی فنی وبسایت و استراتژیهای لینکسازی و آف پیج همه دارای هزینههایی هستند که نمیتوان به راحتی از آنها چشم پوشی کرد.
چه بخواهید سئوی وبسایت خود را به صورت برون سپاری به شرکتهای ارائه دهنده خدمات سئو واگذار کنید و چه بخواهید با استفاده از مشاوره سئو و تیم سئو شرکت خودتان این فعالیت را انجام دهید باید برای هزینه سئو ، بودجهای را بصورت بلند مدت تخصیص دهید.
تبلیغات اینترنتی
جذابیت استفاده از تبلیغات اینترنتی برای کسانی که قبلا از تبلیغات آنالوگ استفاده کردهاند دوچندان است .
هدفمند بودن این نوع تبلیغات، قابل اندازه گیری بودن دقیق اثرگذاری و آمار نمایش و کلیک بر روی تبلیغات، هزینههای پایینتر و در نهایت اثربخشی بالای این تبلیغات همواره بر جذابیت این روش میافزاید.
از مهمترین روشهای تبلیغات اینترنتی میتوان به روشهای زیر اشاره کرد :
- تبلیغات گوگل ادز
- تبلیغات بنری در وبسایتهای ایرانی
- تبلیغات ریتارگتینگ
- تبلیغات پوش نوتیفیکیشن
- و … اشاره کرد.
ایمیل مارکتینگ
ایمیل مارکتینگ را میتوان از قدیمیترین روشهای بازاریابی آنلاین نامید. شاید از نظر خیلی از افراد روشی منسوخ شده باشد اما با توجه به صندوق ایمیل خود و حضور برندهای بسیار سرشناس احتمالا خواهید فهمید که اینگونه نیست.
در ایمیل مارکتینگ با استفاده از ارسال ایمیل به صورت اجازهای که در سالهای اخیر تاکید بسیار زیادی بر روی اجازهای بودن آن کردهاند هنوز هم میتوان فروش بسیار بالایی را رقم زد.
نهایت حرفی که در ایمیل مارکتینگ اجازهای در موردش تاکید میشود این است که با نقض حریم خصوصی افراد و استفاده از بانک ایمیلهای خریداری شده به ارسال ایمیل نپردازید.
ارزشی ارائه کنید ، در ازای آن برای ارسال ایمیلهای دیگر از کاربران اجازه بگیرید و سپس پروسه بازاریابی خود را ادامه دهید.
بازاریابی محتوا در فضای اینترنت
وقتی صحبت از بازاریابی محتوا و تولید محتوا میشود ، با دنیای بزرگی سر و کار داریم.
وقتی بصورت علمی و دقیق به این مفاهیم نگاهی بیاندازیم حتی برگذاری سمینارها ، سریالهای تلویزیونی ، فیلمهای سینمایی، کتابهای داستان و آموزشی بسیاری را تارگت کردهایم.
تمام اینها مصداقهایی از بازاریابی محتوایی هستند اما نه بازاریابی محتوایی که زیر مجموعه بازاریابی آنلاین باشد.
بازاریابی محتوا به قدری دنیای بزرگی را شامل میشود که حتی پای خود را از دیجیتال مارکتینگ نیز فراتر گذاشته و در دنیای بازاریابی سنتی و فیزیکی نیز رد پایش مشخص است.
به هر حال موضوع مورد بحث ما در این محتوا بخشی از بازاریابی محتواست که با دایرهی بازاریابی آنلاین همپوشانی داشته و مشترک است.
تولید محتوای ارزشمند با هدف بازارایابی محصول ، ایجاد آگاهی از برند، ساخت قبیلهی مشتریان وفادار و … که در بستر وب و اینترنت صورت میگیرد را بازاریابی محتوای اینترنتی مینامیم.
بازاریابی شبکههای اجتماعی آنلاین
استفاده از شبکههای اجتماعی به قدری در بطن زندگی افراد نفوذ پیدا کرده که کمتر کسی را میتوان یافت که به فکر بازاریابی و فروش در این بستر نباشد.
اصلا به نظر میرسد نیازی نباشد که لیستی برای معرفی انواع شبکههای اجتماعی معرفی کنیم. چرا که هر کسی دیگر این روزها با تمام این شبکههای آنلاین آشنایی دارد.
و حتی به صورت الگو برداری و خود آموز با روشهای بازاریابی در این روش تا حدودی آشنایی پیدا کرده است.
اما به جرات میتوان اظهار داشت که این فضا بیشتر از هر فضایی نیازمند آموزش و بازنگری دارد؛
چرا که امروزه (شاید بهدلیل نو بودن این پلتفرمها) بیشتر از هرجای دیگری عملکرد سلیقهای، غیر اخلاقی و غیر حرفهای را شاهد هستیم.
از این رو ترجیح میدهیم باقی مسائل را در محتوایی منحصرا در مورد بازاریابی شبکههای اجتماعی مورد بحث، نقد و بررسی قرار دهیم.
مسیر اصولی طرح ریزی استراتژی بازاریابی اینترنتی
برخلاف ظاهر پیچیده کلمه استراتژی ، مفهوم سادهای در پس خود دارد.
تعیین استراتژی در یک کلام یعنی بدانید برای چه و چگونه برنامهای را اجرا خواهید کرد. استراتژی بازاریابی هم دقیقا همینطور
بیایید تا این مسیر روشن سازی استراتژی را با جزئیاتش قدم به قدم بررسی کنیم.
اولین گام : تعیین اهداف
هدفگذاری همیشه یک عبارت تکراری در هر توصیهای بوده . از همین رو ممکن است گاها اهمیت آن را کمرنگتر از دیگر مولفهها بدانیم.
بر خلاف اینکه هدفگذاری کار بسیار سادهای به نظر میرسد ، گاها ممکن است بسیار دشوار و ظریف باشد.
وقتی صحبت از هدفگذاری حرفهای میکنیم ، صحبت ما چیزی فراتر از هدفگذاری با تکنیک SMART است. نه اینکه SMART روشی غلط و اشتباه است ، نه!
نظر ما این است که هدف گذاری در ذات خود باید حرفهای و عاری از هرگونه اشتباهات و خطاهای احساسی و شناختی باشد .
وگرنه بارها دیده یا شنیدهایم که افراد هدفگذاری هایی که از پایه و اساس اشتباه هستند را با روش SMART توجیه کردهاند.
دومین گام : شناسایی پرسونا
مفهوم ساخت و شناسایی پرسونا در یک کلام یعنی مخاطبی که برای محصولات و خدمات خود در نظر دارید را به صورت هدفمند شناسایی کنید.
پرسونا در حقیقت شخصیتی فرضی است که شما از میانگین ویژگیهای مخاطبان خود بر روی کاغذ ساختهاید. برای شناسایی و توصیف پرسونا هیچ روش ثابت و تئوری وجود ندارد.
باید خودتان دست به کار شده و تا جای ممکن به آنها از نظر فکری نزدیک شده و آنها را شناسایی و توصیف کنید.
و در نهایت با به اشتراک گذاشتن نظرات و تجربیات خود در مورد بازاریابی اینترنتی ما را در این مسیر یاری کنید.
اما خالی از لطف نیست که چند نکته را در نظر داشته باشید که :
- مخاطبان خود را گروه بندی کنید.
- به هرکدام از گروهها یک شخصیت بدهید.
- گروهها و شخصیتهای مشابه را ادغام کنید.
- ویژگیهای این افراد را شناسایی کرده و بر روی کاغذ بیاورید.
- به ویژگیهای عمومی و کلی بسنده نکنید و تا جای ممکن ریز شوید.
گام سوم : کسبوکار خود را به درستی بشناسید.
باور کنید به آن سادگیها که فکر میکنید نیست. ما انسانها هنوز خودمان را هم درست نشناختهایم . پس به حداقل آگاهیهای خود بسنده نکنید و به بهترین شکل ممکن کسبوکار ، برند ، محصول و بازار خود را شناسایی کنید.
این ویژگیهای متمایز کسب و کار شماست که باعث میشود مخاطبان شما را انتخاب کنند یا نه . پس باز هم بهتر است تاکید کنیم که به راحتی از کنار ویژگیهای خود عبور نکنید و بدرستی آنها را شناسایی کنید.
جمع بندی
بازاریابی اینترنتی امروزه امری ضروری و جدی برای کسبوکارهاست ، نمیتوان به سادگی از کنارش گذشت و آن را نادیده گرفت.
علاوه بر تمام مزایایی که برای آن میتوان بر شمرد نکته جالب ماجرا اینجاست که امروزه علاقه مصرف کنندگان نیز بیشتر به سوی فضای آنلاین رفته و کمتر کسی هنوز به این فضا علاقه نشان نداده است.
پیشنهاد میکنیم با روشن کردن اهداف بازاریابی خود در فضای آنلاین شروع کرده و استراتژیهای مختلف را بررسی کنید. قبل از اجرای هر کمپین یا اقدام بازاریابی حتما مطمئن شوید که اطلاعات لازم و کامل را دارید و با اساس این علم آشنا هستید .